[1170] En eski toplumların gölgelerin uzunluğunu, güneşin yükselmesini, bazı bitkilerin günün belirli zamanlarında açılıp kapanmalarını, hayvanların (horoz ya da bazı kuşların ötmesi gibi) rutin davranışlarını zamanın tesbitinde röper olarak kullandıklarını düşünebiliriz. Hatta eski Çin ve Japon kültüründe On yedinci asırda misyonerler mekanik saatleri getirmeden önce Çinliler ve Japonlar binlerce yıldan beri zamanı tayin etmek için tütsü yakıyorlardı. Bu tütsülerin kokuları arasındaki hissedilir farklar da saatleri, günleri hatta mevsimleri belirlemekteydi. Diğer taraftan zamanı tespit ve ölçme yöntemlerinin sürekli geliştikleri ve akkültürasyon yoluyla toplumlar arasında sirayet ettiği de açıktır.